De culturele relaties tussen Vlaanderen en Nederland zijn bijzonder intensief en verlopen voor een belangrijk deel buiten elke sturing door de overheden om. Toch is ook de inventaris van de officiële samenwerking indrukwekkend. Op het vlak van cultuur en media wordt de samenwerking omkaderd door twee verdragen: het Verdrag over de Nederlandse Taalunie uit 1980 en het Verdrag inzake de samenwerking tussen Vlaanderen en Nederland op het gebied van cultuur, onderwijs, wetenschappen en welzijn uit 1995.
Verdragsorganisaties
Binnen de Taalunie (NTU) vindt zeer regelmatig ambtelijk, sectoraal en politiek overleg plaats rond alles wat van bij of ver met de Nederlandse taal en haar gebruik binnen en buiten het eigen taalgebied te maken heeft. Het secretariaat van de NTU zetelt in Den Haag. Klik hier voor een korte video.
De Nederlands-Vlaamse Accreditatie Organisatie (NVAO) staat in voor de kwaliteit en het niveau van het hoger onderwijs in beide landen.
Fondsen
Ook allerlei 'fondsen' waaraan de Nederlandse en de Vlaamse Overheid in de loop der tijd een mate van autonomie verstrekten, werken nauw samen. Dat is onder meer het geval voor de Fondsen voor Letteren, de Theaterinstituten en steunpunten voor Volksontwikkeling en voor Bibliotheken, de Dansinstituten, en de instellingen die de Amateurkunst ondersteunen. Nauwe contacten zijn er ook op het vlak van het erfgoed en werkplaatsen voor jonge hedendaagse kunstenaars. Vlaanderen en Nederland werken samen aan een Nederlandse vertaling van de AAT, de internationale Kunst- en Architectuur Thesaurus. Een andere belangrijke vorm van samenwerking betreft het vertalen van Nederlandstalige boeken en studies in andere talen, en de samenwerking op het vlak van de podiumkunsten. In verschillende hoofdsteden is er ook samenwerking tussen de Vlaamse Vertegenwoordiging en de culturele afdeling van de Nederlandse Ambassade.
Cultuurhuizen
De Brakke Grond is een Vlaams cultuurcentrum in Amsterdam. Het opereert als Nederlandse stichting beheerd door de Vlaamse overheid en wil een platform zijn voor Vlaamse kunstenaars in Nederland. In Brussel bestaat het Vlaams-Nederlands Huis deBuren. Deze culturele organisatie biedt een platform voor debat over cultuur, wetenschap, politiek en samenleving in Vlaanderen, Nederland en Europa.
De Brakke Grond is de culturele “poot” van Vlaanderen in Nederland.